3. Selim Döneminde Yapılan Islahatlar (Yenilikler)

3. Selim, Avusturya ile Ziştovi 1791, Rusya ile de Yaş 1792 antlaşmalarını imzalayarak uzun süredir sürüp giden savaşlara bir son verdi. Daha sonra da devletin hemen hemen bütün kurumlarında yenilik (ıslahat) hareketlerine girişildi. Bununla birlikte yenilik (ıslahat) devrinde Fransız orduları Napolyon'un kumandasında Mısır'a asker çıkardı 1798. Osmanlı ordusu Akada Napolyon'u durdurdu. Bu devrin en ilgi çekici olayı, gelişen Fransa tehlikesine karşı Rusya ve İngiltere'nin Osmanlılar ile yaptıkları antlaşmalardır. Bu antlaşmalar sonucu Fransa Mısır'da daha fazla tutunamayarak geri çekilmek zorunda kaldı 1801. Ancak bir süre sonra Ruslarla İngilizlerin anlaşmaları 3. Selim'in yeniden Fransa ile anlaşmasına yol açtı 1804. Napolyon'un Rus ve Avusturya birliklerini yenmesi 1805 üzerine, 3. Selim Fransa'ya daha da çok yaklaştı. Gerek İngiliz ve gerekse Rus siyasi ve diplomatik oyunları 3. Selim'i kararından döndüremedi.

Islahat devrinin siyasi olayları bu şekilde gelişirken, Osmanlı devleti kurumlarında da yenilik (ıslahat) hareketleri yere yer gerçekleşti. 3. Mustafa, zamanında başlanılan yenilik (ıslahat)ı yürütmesini oğluna vasiyet etmişti. II. Abdülhamit'in ölümünden sonra tahta geçen 3. Selim devrine genel olarak Nizam-ı Cedit adı verilen yenilik (ıslahat)ına girişti. Bu yenilik (ıslahat) girişimi devletin bütün kurumlarında olacaktı. Yeniçeriler kaldırılacak, Avrupa düşüncesinden yoksun ulemanın nüfuzu kırılacak, Avrupa'da uygulanan ilim, sanat, ziraat, ticaret ve medeniyet, Osmanlı kurumları içinde de geçerli olacaktı. Bunun içinde devlet adamlarının yenilik (ıslahat) hakkındaki düşüncelerinin layihalarla belirtilmesi istendi 1792. Padişahın emri üzerine 22 devlet adamı layihayı sundular. Bunlardan yirmisi Türk ikisi de Osmanlı hizmetinde bulunan Avrupalı hristiyandı. Avusturya ile savaşın henüz bitmesi layihalarda da ileri sürülüyordu. Fakat layihaların ağırlık merkezini askeri alanda yapılması gereken yenilik (ıslahat)lar meydana getiriyordu. Nitekim 72 madde olarak tespit edilen yenilik (ıslahat) programa bağlandı. Önce layihaların ağırlık merkezini oluşturan askeri alandaki yenilik (ıslahat)ın gerçekleştirilmesine girişildi. Bu konuda 3. Selim'e üç layiha verilmişti. Bu layihalarda şu esaslar ağırlıktaydı;

I. Mevcut asker ocaklarının düzenlenmesi,

II. Avrupa usulünde yeni bir ordu kurulması,

3. Savaş teknik gruplarının düzenlenmesi.

18. yy.'ın son yarsındaki askeri ocakları hemen kaldırmak imkansızdı. Bu yüzden 3. Selim, bir yandan Avrupa usulünde bir ordu hazırlarken, öte yandan da mevcut asker ocaklarının düzenlenmesi yararlı buldu. Yeniçeri ocağına haftada birkaç gün eğitim ve öğretim zorunluluğu kondu. Humbaracı, Lağımcı, Arabacı ve Topçu ocakları için yeni yönetmelikler hazırlandı. Buna göre adı geçen ocaklar, ordunun teknik sınıflarını meydana getirecekti. Ocaklara iltimasla er alınmayacak, erler evlenmeyecek ve başka işlerle uğraşmayacaktı. Ayrıca geometri ve matematik dersleri ile sanat bilgisi ve savaş tekniği dersleri de okuyacaklardı.

Avusturya ve Rusya ile barış imzalandıktan sonra Koca Yusuf Paşanın Avrupa'dan getirdiği subaylar, Levent çiftliğinde az sayıda erlere askerlik öğretmeğe başladılar.